گیربکس چیست ؟
هر خودرویی برای حرکت نیاز به یک عامل تولید کننده نیرو و یک عامل انتقال دهنده آن دارد. تولید کننده نیرو در خودرو موتور یا پیشرانه می باشد. انتقال دهنده هم سیستمی تشکیل شده از بخشهای مختلف است که عمل انتقال نیرو را در کنار هم و به صورت پیوسته انجام میدهند. در حقیقت نیروی تولید شده توسط موتور ، باید توسط یک سیستم انتقال دهنده، به چرخها منتقل شود.
سه بخش اصلی این سیستم انتقال دهنده شامل کلاچ، جعبه دنده یا گیربکس ( gearbox ) و دیفرانسیل هستند که در میان آنها جعبه دنده از اهمیت ویژهای برخوردار است. به جعبهدنده اصطلاحا گیربکس هم میگویند. اهمیت این بخش از خودرو میتواند در حد موتور یا مولد نیرو محسوب شود. تعمیرات گیربکس نیاز به تخصص بالایی دارد و توجه به حفظ سلامت آن نیز در اولویتهای نگهداری اصولی خودرو است.
اجزا گیربکس
- شفت ورودی ( خروجی از کلاچ )
- شفت خروجی ( تمام دنده ها به طور هرز روی آن قرار دارند )
- برنجی ( هم دور کننده دور دو چرخ دنده برای تعویض دنده )
- توپی ( کشویی روی آن حرکت رفت و بگشتی میکند )
- کشویی ( به دنده ها قفل می شود و موجب تعویض دنده می شود )
- ماهک ( حرکت دسته دنده را به کشویی می دهد )
- محور زیر ( محوری است که دنده ها روی آن پرس شده اند )
- چرخ دنده های ۱ و ۲ و ۳ ( دنده ۴ چرخ دنده ندارد )
- برنجی ( هم دور کننده دور دو چرخ دنده برای تعویض دنده )
وظایف و عملکرد gearbox
گیر ها یا چرخ دنده ها برای انتقال نیرو از یک قسمت ماشین به قسمت دیگر استفاده می شوند. به عنوان مثال ، در یک دوچرخه چرخ دنده ها (با کمک زنجیر) نیرو را از رکاب به چرخ عقب می رسانند. به طور مشابه ، در اتومبیل ، چرخ دنده ها نیرو را از میل لنگ (محور چرخشی که نیرو را از موتور می گیرد) به میل سوپاپ در حال حرکت در زیر ماشین منتقل می کنند و در نهایت چرخ ها را تغذیه می کند.
موتورهای احتراق داخلی با سرعت بالا کار می کنند ، بنابراین کاهش دنده برای انتقال نیرو به چرخ های محرک ، که بسیار کندتر می چرخند ، ضروری است.
گیربکس با دارا بودن چرخ دنده مختلف شرایط را برای رانندگی در موقعیت های مختلف امکان پذیر می کند مثلا : بالا رفتن از تپه ، یا کروز بر روی سطوح . هرچه دنده پایین تر باشد سرعت چرخ ها نسبت به دور موتور کندتر می شوند.
عملیات انتقال گشتاور خروجی موتور به چرخها ، توسط مجموعهای از چرخدندهها انجام میدهند، که روی دو میله (شَفت) ورودی و خروجی قرار دارند. کلاچ مورد استفاده در گیربکس، از نوع خشک بوده و معمولا عملیات انتقال قدرت، توسط پدال کلاچ پایی یا دسته ی دنده دستی، انجام میگیرد.
آیا خودروهای دستی مصرف سوخت بیشتری نسبت به خودروهای اتوماتیک دارند؟
راندمان سوخت خودرو به عوامل مختلفی از جمله اندازه موتور، وزن خودرو، سبک رانندگی و نوع گیربکس بستگی دارد. به طور کلی، خودروهای اتوماتیک کمی مصرف سوخت بیشتری نسبت به خودروهای دستی دارند. دلیل آن این است که گیربکس های اتوماتیک انرژی بیشتری برای تعویض دنده ها مصرف می کنند، زیرا به مبدل گشتاور نیاز دارند که از مایع برای انتقال نیرو از موتور به گیربکس استفاده می کند. علاوه بر این، گیربکس های اتوماتیک نسبت به گیربکس های دستی سنگین تر هستند که باعث افزایش وزن خودرو و کاهش بهره وری سوخت آن می شود.
ساعات کاری:
یکشنبه-جمعه : 9:00 – 19:00
شنبه : تعطیل