ماهک دنده چیست و چگونه عمل می کند ؟
ماهک قطعه ای مرتبط با گیربکس است.
گیربکس مجموعهای است که با همکاری با سایر تجهیزات سیستم انتقال نیرو، مقدار توان خروجی موتور را به اندازه های گوناگون (بسته به فرمان راننده)به چرخها رسانده و سرعت مدنظر راننده را فراهم میکند.
با افزایش دور موتور، توان و گشتاور آن نیز افزایش مییابد، اما در کنار افزایش دور موتور اصطکاک قطعات نیز افزایش یافته و باعث میشود بخش قابل توجهی از توان و گشتاور موتور کاهش پیدا کند.
برای تعویض دنده و ایجاد وضعیت دلخواه در مسیر انتقال قدرت,لازم است قطعات مختلفی به کار افتاده تا دنده مورد نظر با محور اصلی یکپارچه گردد به این منظور از اهرم های گوناگون استفاده می شود. یکی از این اهرم ها ماهک است.
ماهک و میل ماهک
کشویی دنده هم در قسمت داخلی و هم خارجی دارای شیار است. شیار بیرونی مخصوص ماهک دنده بوده و شیارهای داخلی نیز جهت ارتباط با چرخدندهها تعبیه شدهاست.
با اعمال تغییر دنده، ماهک، بر روی شیار بیرونی کشویی قرار گرفته و کشویی نیز در ارتباط با چرخدنده مذکور قرار گرفته و در نهایت کشویی و چرخدنده همسرعت میشوند.
روی ماهک تقسیم دنده میله ماهک، قرار دارد . حرکت خطی این قطعه موجب فشار روی کشویی دنده می شود و تعویض دنده صورت می گیرد نوع حرکت این قطعه در خودرو ها متفاوت است.
در نوع تقسیم دنده آن معمولا ۳میله ماهک وجود دارد برای تعویض دنده و رسیدن به وضعیت مورد نظر در مسیر انتقال قدرت لازم است که قطعات مختلفی کنار هم طراحی و گذاشته شده اند از جمله این قطعات ماهک تعویض دنده است.
فرایند حرکت میل ماهک دنده میتواند به حالت یکی از موارد زیر باشد :
- دستی
- الکتریکی
- خلائی
- هیدرولیکی
هم اکنون مکانیزم حرکت میل ماهک، غالبا به صورت دستی یا الکتریکی است که در ادامه به بررسی این دو حالت خواهیم پرداخت.
حالت دستی
در روش دستی، تعویض دنده توسط راننده صورت میگیرد که باتوجه به خودرو میتواند تعداد متفاوتی داشته باشد؛
برای نمونه در یک خودرو 4 سرعته (4 دنده)، سه میل ماهک وجود دارد که یکی از آنها جهت جابهجایی کشویی دنده 1 و 2، میل ماهک2 برای جابهجایی کشویی دنده 3 و 4 و میل ماهک گیربکس آخری جهت دنده عقب بهکار میرود.
مثلا در پیکان, گیربکس دارای سه میل ماهک، می باشد. که یکی از انها برای جابجایی کشویی دنده یک و دو می باشد.
حالت الکتریکی
علائم خرابی ماهک دنده
علامت خرابی این قطعه لق شدن دسته دنده ، حرکات غیر عادی و جا نرفتن دنده می باشد. بطور معمول و با رفتار عادی و برای کسانی که دست روی دنده نمی گذارند ماهک دنده حدود ۱۰۰ هزار کیلومتر ماندگاری دارد.
در هنگام رانندگی اگر اتومبیل دچار حرکات غیر عادی یا رها بودن بیش از حد دسته ی دنده یا جا نخوردن دسته ی دنده شود می توان به خرابی ماهک، اشاره کرد:
1.در هنگام حرکت اتومبیل در تعویض دنده ، دنده گیر کند
2.در هنگام تعویض دنده ، دنده جا نرود
3.در هنگام رانندگی و عوض کردن دنده ها ، دنده بد جا برود
4.دنده دچار خلاصی شود
5.دنده سفت شود
6.اگر ماهک شکسته باشد
در صورت خرابی ماهک دنده بایستی به یک مرکز مکانیکی و تعمیرات گیربکس خودرو مراجعه کرد
آیا خرابی های ماهک می تواند موجب ورود آسیب های جدی به ماشین شود؟
خرابی ماهک از جمله مشکلاتی است که به راحتی قابل حل نیست و ممکن است در زمان بسیار بدی عواقب تعمیر نکردن به موقع آن را ببینید و شما را به دردسر بیندازد. کافی است در اثر خرابی ماهک که یکی از اجزا گیربکس است، گیربکس آسیب ببیند تا در چنین شرایطی کل سیستم خودرو با مشکل رو به رو گردد.
در صورتی که با توجه به علائم فوق الذکر متوجه خرابی ماهک گیربکس شده اید و قصد دارید سریعا آن را تعویض کنید، لطف بزرگی در حق خودرویتان انجام داده اید. اما اگر توجه چندانی به این علائم نشان نداده و با خیال راحت رانندگی کردن را ادامه می دهید، باید بدانید که به زودی داد ماشینتان در خواهد آمد!
از جمله مهم ترین عواقبی که خرابی ماهک به دنبال دارد، می توان به ایجاد سر و صدا در ماشین و نشت روغن و اسکازین از گیربکس اشاره نمود.
چگونه ماهک را تعویض کنیم ؟
برای تعویض این قطعه به انبرقفلی ، آچار یک سر 10 ، 13،16 و دو سو تخت نیاز داریم . نحوه تعویض به این گونه است که :
- باز نمودن بست باتری خودرو
- باز نمودن بست دور باتری
- سینی باتری را خارج کنید
- خرطومی هواکش را باز نمایید
- با اهرم نمودن آچار 13 و 16 روی میل ماهک ، سر آن را به بالا فشار داده ، تا بیرون بپرد.
- سپس میل ماهک جدید را جایگزین نمایید.
شماره تماس مشاوره تعمیرگاه :
09128682286 اسدی
آدرس مرکز تعمیرات ماهک دنده و گیربکس وستینال :
تهران ، خیابان دماوند ، نرسیده به ترمینال شرق ، روبروی کمیته امداد ، جنب پمپ بنزین 104